Veel huishoudens kampen met hogere energierekeningen dan verwacht. Dit komt vaak door apparaten die stroom blijven verbruiken, zelfs als ze uitgeschakeld lijken te zijn. Dit fenomeen, bekend als sluipverbruik, draagt aanzienlijk bij aan het onnodige energieverbruik in huis. In dit artikel verdiepen we ons in de grootste energieslurpers die continu stroom vreten, hoe dit energieverbruik zich opstapelt en welke stappen je kunt ondernemen om deze verspilling tegen te gaan.
SLUIPVERBRUIK: ONZICHTBARE ENERGIEVERSLINDERS
Veel elektronische apparaten in huis blijven ook na het uitschakelen stroom gebruiken. Deze standby-modus zorgt ervoor dat het toestel klaarstaat om snel op te starten, maar dit brengt een verborgen stroomverbruik met zich mee. Bijvoorbeeld een televisie of spelcomputer die uitgeschakeld lijkt, maar in werkelijkheid nog steeds stroom verbruikt. Het energieverbruik door zulke toestellen kan oplopen tot honderden kWh per jaar en daarmee tientallen tot honderden euro’s aan extra kosten betekenen.
Oudere apparaten zonder energiebesparende functies zijn vaak schuldige aan dit sluipverbruik. Denk aan modellen van koelkasten, televisies en zelfs keukenapparatuur zoals een Quooker of vaatwasser. Door dit te herkennen en maatregelen te treffen, kunnen huishoudens flink besparen op hun energierekening. Apparaten volledig uitschakelen door de stekker uit het stopcontact te halen of gebruik van slimme stekkerdozen met aan/uit-schakelaar zijn praktische oplossingen.
Verder is bewustwording van het standby-verbruik belangrijk. Veel mensen denken dat ‘uit’ betekent dat het toestel geen stroom meer gebruikt, maar in werkelijkheid is dit lang niet altijd het geval. Recente onderzoeken tonen aan dat gemiddeld in een Nederlands huishouden 5 tot 10% van het totale stroomverbruik veroorzaakt wordt door toestellen die zelf in uitgeschakelde toestand blijven draaien.
GROOTSTE ENERGIESLURPERS IN DE KEUKEN
De keuken herbergt vaak enkele van de grootste stroomvreters, ook als ze uitgeschakeld lijken. Oudere koel-vriescombinaties vormen een belangrijk voorbeeld. Uit data blijkt dat een koel-vriescombinatie van 15 jaar oud jaarlijks zon 350 kWh kan verbruiken, met kosten van ongeveer 90 euro per jaar aan elektriciteit. Nieuwe modellen met een energielabel C zijn aanzienlijk efficiënter, met een jaarverbruik rond 160 kWh, wat uitkomt op zo’n 40 euro.
Ook een keukenboiler draagt bij aan het energieverbruik. Hoewel deze zorgt voor snel warm water, verbruikt de boiler zelf ongeveer 290 kWh per jaar. Een slimme thermostaatinstelling en isolatie van leidingen kunnen het verbruik verlagen en daarmee zorgen voor een goede energiebesparing. Meer tips over stroombesparing bij boilers kunnen hierbij helpen.
Een moderne luxe zoals de Quooker, die direct kokend water levert, veroorzaakt een forse energievraag van zo’n 511 kWh per jaar, wat neerkomt op circa 230 euro. Vaatwassers gebruiken eveneens veel stroom: gemiddeld 230 kWh per jaar of ongeveer 140 euro. Een dynamisch stroomcontract maakt het mogelijk om de vaatwasser tijdens daluren te laten draaien, waardoor de kosten kunnen dalen.
STROOMVERBRUIK IN DE WOONKAMER: TV EN SPELGAMES
In de woonkamer zijn televisies en spelcomputers bekende bronnen van sluipverbruik. De trend naar steeds grotere schermen heeft het stroomverbruik flink doen stijgen. Een 32-inch televisie met energielabel A verbruikt gemiddeld slechts 17 kWh per jaar, terwijl een 65-inch scherm met een slecht energielabel (G) kan oplopen tot 230 kWh. Het gebruik van energiebesparende modi helpt om het verbruik onder controle te houden.
Spelcomputers zoals de Playstation 4 verbruiken bij gemiddeld gebruik en stand-by samen ongeveer 295 kWh per jaar. Nieuwere consoles zoals de Playstation 5 zijn zuiniger, maar blijven belangrijke stroomverbruikers in huis. Het bewust uitschakelen van consoles en het gebruik van stekkerdozen voorkomt onnodige energiekosten.
Een ander aspect in de woonkamer is het energieverbruik van aquaria. Een aquarium met een inhoud van 60 liter kan jaarlijks 300 kWh verbruiken, maar bij tropische aquaria loopt dit op tot 1000 kWh per jaar. Dit komt door pompen, verwarmingen en verlichting die continu aanspringen en veel stroom trekken.
ENERGIEVERBRUIK IN SLAAPKAMER EN BADKAMER
De slaapkamer en badkamer bevatten ook enkele verrassende energieslurpers. Zo verbruikt een waterbed gemiddeld ongeveer 300 kWh per jaar om het water op temperatuur te houden. Sommige oudere modellen lopen zelfs op tot 1200 kWh, wat neerkomt op hogere stookkosten. Daarnaast is een zonnebank, populair in de winter, goed voor ongeveer 50 tot 80 kWh energieverbruik. Hoewel dit relatief laag is, kan het zich optellen tot een flinke post op de energierekening.
In de badkamer blijft de wasmachine een belangrijke speler, met een gemiddeld verbruik van 180 kWh per jaar bij een gemiddeld huishouden. De wasdroger is vaak nog slurperiger; afhankelijk van het type varieert het verbruik tussen 170 en 550 kWh per jaar. Warme lucht afvoeren of hergebruik in warmtepompdrogers bepaalt mede het stroomverbruik. Het drogen van was aan een lijn is een eenvoudige en kosteloze manier om deze energiekosten te vermijden.
Deze apparaten dragen samen bij aan de hogere energiekosten en vragen om bewuste keuzes, zowel qua aankoop als gebruik.
MAATREGELEN TEGEN ONNODIG ENERGIEVERBRUIK IN HUIS
Het aanpakken van onnodig energieverbruik begint met inzicht in het energieverbruik van elk apparaat. Het gebruik van een losse energiemeter helpt om bewustwording te vergroten. Door het meten van het verbruik van elk toestel kan men snel identificeren welke apparaten echte energieslurpers zijn. Het vervangen van oude apparaten door zuinigere modellen met een hoog energielabel, bijvoorbeeld A of hoger, beperkt het elektriciteitsverbruik flink.
Daarnaast helpt het gebruik van zonnepanelen om een deel van de verbruikte stroom zelf op te wekken, waardoor de afhankelijkheid van grijze stroom vermindert. Apparaten volledig uitschakelen en zo min mogelijk op standby laten staan, bijvoorbeeld door gebruik te maken van schakelbare stekkerdozen, zorgt direct voor daling van het stroomverbruik. Goed geïsoleerde woningen dragen ook bij aan energiebesparing doordat de warmte beter behouden blijft.
Door deze maatregelen toe te passen wordt niet alleen de energierekening gedrukt, maar wordt ook een bijdrage geleverd aan het milieu door de CO2-uitstoot te verlagen. Het terugdringen van energieverspilling door thuisapparaten is een relatief eenvoudige stap naar een duurzamer huishouden en een verantwoorde levensstijl.
| Toestel | Gemiddeld jaarlijks verbruik (kWh) | Kosten per jaar (€) |
|---|---|---|
| Oude koel-vriescombinatie (15 jaar) | 350 | 90 |
| Nieuwe koel-vriescombinatie (energielabel C) | 160 | 40 |
| Quooker kokend water kraan | 511 | 230 |
| Vaatwasser | 230 | 140 |
| Grote televisie (65 inch, energielabel G) | 230 | 130 |
| Waterbed | 300 – 1200 | 78 – 312 |
| Spelcomputer (Playstation 4) | 295 | 77 |
| Wasdroger (gemiddeld) | 315 | 82 |
Herken je een van deze toestellen in jouw huis? Door gericht te kiezen en bewust met energie om te gaan, is het mogelijk aanzienlijke besparingen te realiseren. Meer over het voorkomen van energieverspilling en slimme oplossingen vind je op betrouwbare bronnen zoals energieverspilling in huis. Kleine aanpassingen, zoals het aanpassen van het gebruikstijdstip van apparaten, kunnen ook helpen bij het verlagen van de energiekosten.
